Digestive Surgery | Χειρουργική Πεπτικού

XΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΠΕΠΤΙΚΟΥ

Τα κλινικά αποτελέσματα και η ποιότητα υπηρεσιών στους ασθενείς έχουν γίνει ασύγκριτα καλύτερα από τη στιγμή που συγκεκριμένες ανατομικές περιοχές με κοινά στοιχεία φυσιολογίας, νοσολογίας και θεραπείας αντιμετωπίζονται από ειδικούς με αυξημένη εμπειρία στους τομείς αυτούς ειδικά (π.χ.: χειρουργική μαστού, χειρουργική θυρεοειδούς). Στην Αμερική, στην Αγγλία και αλλού δημιουργούνται συνεχώς νέα ειδικά τμήματα Χειρουργικής Πεπτικού. Αυτή η ραγδαία αυξανόμενη τάση υπάρχει ακριβώς διότι έχει αποδειχθεί ότι ακόμα και μια εύκολη και συνήθης εγχείρηση κοιλιάς (π.χ.: Δεξιά Κολεκτομή) γίνεται πάρα πολύ ριζικότερα (ευρύτερα υγιή όρια, σημαντικά περισσότεροι αφαιρούμενοι λεμφαδένες), ασφαλέστερα (λιγότερες επιπλοκές, ταχύτερη ανάρρωση), με καλύτερη πρόγνωση (πενταετής επιβίωση), αλλά και με μικρότερο κόστος (βραχύτερη νοσηλεία, ταχύτερη επιστροφή στην εργασία) από έναν χειρουργό με ΕΙΔΙΚΗ εμπειρία στην χειρουργική πεπτικού. Το φαινόμενο αυτό μεγιστοποιείται σε απαιτητικότερες νόσους και εγχειρήσεις που αφορούν τον οισοφάγο, τον στόμαχο, το πάγκρεας, το ήπαρ, το ορθό οι οποίες παραδοσιακά αντιμετωπίζονται από τους λεγόμενους «Γενικούς Χειρουργούς» κατά τρόπο εμπειρικό. Αντίθετα με αυτό το παλαιό παραδοσιακό σχήμα, ο πιστοποιημένα ειδικός χειρουργός πεπτικού έχει ειδική εμπειρία με μεγάλους αριθμούς περιστατικών στην οισοφαγεκτομή, στα διάφορα είδη γαστρεκτομών, στην παγκρεατεκτομή, την ηπατεκτομή, αλλά και στην evidence-based επιλογή μεθόδων και θεραπευτικών αλγορίθμων.

ENΔΕΙΚΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ

Ενδεικτικά πεδία στα οποία αυτή η προσέγγιση βρίσκει εφαρμογή είναι:

1. Ριζικότητα λεμφαδενικού καθαρισμού σε ενδοκοιλιακά νεοπλάσματα (στομάχου, κόλου, παγκρέατος). Π.χ.: είναι γνωστή σήμερα η ογκολογική σημασία του lymph node ratio που γίνεται τόσο ισχυρότερη, όσο περισσότεροι λεμφαδένες αφαιρούνται.

2. Συναφαίρεση διηθημένων τμημάτων πυλαίας φλέβας ή άνω μεσεντερίου φλέβας σε νεοπλάσματα παγκρέατος και αντικατάστασή τους με μοσχεύματα, πράγμα που καθιστά εγχειρήσιμους όγκους του παγκρέατος που παραδοσιακά θεωρούνται «ανεγχείρητοι».

3. Ολική αφαίρεση μεσοορθού σε νεόπλασμα του ορθού (Total Mesorectal Excision-TME). Η ογκολογική σημασία του ΤΜΕ είναι πλήρως αναγνωρισμένη.

4. «Διαδιαφραγματική οισοφαγεκτομή», δηλ. ολική αφαίρεση του οισοφάγου χωρίς καθόλου θωρακοτομή, με αναστόμωση στον τράχηλο.

5. Εξατομίκευση (tailoring) της θολοπλαστικής (Nissen) σε ασθενείς με Γαστρο-Οισοφαγική Παλινδρόμηση, σύμφωνα με τα ειδικά χαρακτηριστικά κινητικότητας του οισοφάγου (esophageal motility) και 24ωρης πεχαμετρίας (24-hour pH monitoring).

6. Ασύγκριτα μικρότερη «τραυματικότητα» των εγχειρήσεων που αντανακλά σε πολύ σπανιότερες και λιγότερες μεταγγίσεις αίματος, πολύ λιγότερες επιπλοκές, σπανιότερη και βραχύτερη παραμονή στην ΜΕΘ, βραχύτερη νοσηλεία.

7. Πολύ βελτιωμένο προσδόκιμο επιβίωσης σε κακοήθη νοσήματα και πολύ καλύτερα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα σε καλοήθη νοσήματα, λόγω του σχεδιασμού της εγχείρησης ανάλογα με τα ειδικά παθοφυσιολογικά χαρακτηριστικά κάθε ασθενούς.

AYTONOMH ΥΠΟΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ

Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 δημιουργήθηκε στην Αμερική η ξεχωριστή υποειδικότητα της Χειρουργικής Πεπτικού. Αρχικά υπήρξαν τέσσερα τέτοια Fellowships (Mayo Clinic, Cleveland Clinic, Johns Hopkins, Virginia Mason Clinic). Από το 2000, σταδιακά αυξήθηκαν και τώρα είναι περί τα 20. Τόσο στις ΗΠΑ, όσο και διεθνώς, η πιστοποίηση αυτής της υποειδικότητας θεωρείται σπάνιο προσόν και πολλά νοσοκομεία προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα τέτοιο ειδικό τμήμα και να έχουν ένα τέτοιο πρόσωπο επικεφαλής. Διεθνώς και με πρωτοπορία στην Αμερική, η χειρουργική του πεπτικού αυτονομείται και αναπτύσσεται ξεχωριστά απο όλη την υπόλοιπη Γενική Χειρουργική και σε επιστημονικό επίπεδο. Έχει πλέον ξεχωρίσει απο τα πασίγνωστα επιστημονικά σώματα όπως το American College of Surgeons, ή την American Surgical Society. Εδώ και 30 χρόνια έχει δημιουργηθεί ειδική Επιστημονική Εταιρεία (Society for Surgery of the Alimentary Tract-SSAT) η οποία έχει εξελιχθεί σήμερα στην Νο 1 χειρουργική εταιρεία στην Αμερική.

ΤΜΗΜΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Από την αρχή της ειδικότητάς μου στην Mayo Clinic (1990-1995), ανέπτυξα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για την χειρουργική του ήπατος, του παγκρέατος και του πεπτικού γενικότερα. Το 1995 ήμουν ένας από τους τέσσερις (4) μόνο χειρουργούς σε όλη την Αμερική που έγιναν δεκτοί για να ασκήσουν αυτήν την υποειδικότητα. Αυτό συνέβη επίσης στην Mayo Clinic (Ιούλιος 1995-Δεκέμβριος 1997). (Σημείωση: Στην Ελλάδα σήμερα κανένας άλλος χειρουργός δεν έχει τέτοια πιστοποίηση, όχι μόνο από ίδρυμα επιπέδου Mayo Clinic, αλλά και από οποιοδήποτε άλλο από τις ΗΠΑ). Κατά τα δύο έτη της εργασίας μου ως Assistant Professor of Surgery στο University of Missouri (Μάρτιος 1998-Φεβρουάριος 2000), όπου μου είχε ανατεθεί ακριβώς η οργάνωση τμήματος χειρουργικής πεπτικού, οι εγχειρήσεις παγκρέατος, οισοφάγου, ήπατος, στομάχου πενταπλασιάστηκαν, διότι εξελίχθηκε σε «κέντρο αναφοράς». Αυτό δεν απηχεί μόνο την ειδική εμπειρία από την Mayo Clinic, αλλά κυρίως την δυναμική που ένα τέτοιο ειδικό τμήμα έχει. Περιττό να αναφερθεί ότι δεν υφίσταται μέχρι σήμερα στην Ελλάδα τέτοιο τμήμα με αυτές τις προδιαγραφές, όχι μόνον στον ιδιωτικό τομέα, αλλά και στα πανεπιστημιακά νοσοκομεία. Ένας από τους λόγους είναι ότι υπάρχουν πολύ λίγοι χειρουργοί παγκοσμίως με αυτή την ειδική πιστοποίηση (qualification) οι οποίοι να τα οργανώσουν, αλλά και να επικοινωνούν στο ίδιο επίπεδο με μία μικρή και ιδιαίτερα αναγνωρισμένη ομάδα χειρουργών πεπτικού σε παγκόσμιο επίπεδο.